Red dresses hung on crosses along a roadside commemorate children who died at the Kamloops Indian Residential School, an institution created to assimilate Indigenous children, following the detection of as many as 215 unmarked graves, Kamloops, British Columbia, 19 June 2021. © Amber Bracken for The New York Times
De winnaar van de World Press Photo of the Year 2022 is een verrassende. Amber Bracken fotografeerde rode jurken aan kruisen, die daar hangen als herinnering aan de 215 vermoorde kinderen op de Kamloops Indian Residential School in British Colombia, Canada. In mei vorig jaar werden de graven ontdekt na een onderzoek over de residentiële school, die bedoeld was om de inheemse gemeenschappen met geweld te assimileren in de cultuur van de Europese kolonisten en missionarissen. Door de foto als winnaar aan te wijzen kijkt World Press Photo verder dan de waan van de dag en geeft het aandacht aan een diepgaand probleem in de wereld.
Het is een sterk beeld dat Bracken maakte. Een verstillend beeld dat een onbehaaglijk gevoel geeft. Zonder het expliciet in beeld te brengen voel je dat er hier iets ernstigs is gebeurd. Het dwingt om verder te kijken en je te verdiepen in het verhaal achter de foto. Een gruwelijk verhaal over kolonisatie. Zoals er velen zijn, ook in het Westen dus. Onze ‘geciviliseerde wereld’ kent een nare geschiedenis en het is belangrijk dat we ons daarvan bewust worden.
A boy rests on a dead tree trunk in the Xingu River in Paratizão, a community located near the Belo Monte hydroelectric dam, Pará, Brazil, on 28 August 2018. He is surrounded by patches of dead trees, formed after the flooding of the reservoir. © Lalo de Almeida, for Folha de São Paulo/Panos Pictures
Kolonisatie speelt niet alleen bij de winnende foto van Bracken een rol. De andere hoofdwinnaars van de World Press Photo raken ook aan dat thema. De inheemse gemeenschappen staan steeds meer onder druk. Zoals te zien is in de winnende serie Amazonian Dystopia van Lalo de Almeida, die winnaar is van de Long-Term Project Award. De Almeida documenteert de ontbossingen van het Amazone regenwoud in Brazilië, dat sinds 2019 onder president Jair Bolsonaro in recordtempo plaatsvindt. Door de ontbossing komt een gigantische hoeveelheid CO2 vrij en neemt tegelijk de hoeveelheid CO2 die de aarde kan opnemen drastisch af. De vernietiging van het regenwoud heeft daarnaast ook invloed op de inheemse volken die daar leven. Zij worden gedwongen zich aan te passen of te vertrekken. Hun land wordt gekoloniseerd, door hun eigen regering. De serie is vrij klassiek, desalniettemin sterk en het laat goed zien hoe heftig de vernietiging is.
Met het vertrek van de inheemse gemeenschappen verliest men ook de kennis. Dat thema kaart Isadora Romero aan, winnaar van de nieuwe Open Format Award. De vader van Romero migreerde in 1981 op zoek naar betere kansen en voor het geweld in Colombia. In de video gaat Romero met haar vader terug naar hun voorouderlijk dorp Une, Cundinamarca in Colombia en leert ze over de zaden van verschillende aardappelrassen die er toen werden verbouwd. Ze hoopt zo de oude kennis te bewaren voor de toekomst.
Stacey Lee (11, left) sets the bark of trees alight to produce a natural light source to help hunt for file snakes (Acrochordus arafurae), in Djulkar, Arnhem Land, Australia, on 22 July 2021. © Matthew Abbott, for National Geographic/Panos Pictures
Want hoewel de kolonisator het meestal beter denkt te weten en zijn wil op leggen, kun je juist veel leren van de inheemse volkeren. Dat laat de winnaar van de World Press Photo Story of the Year Matthew Abbott zien in de serie Saving Forests with Fire. De Nawarddeken, traditionele eigenaars van West Arnhem land in het noorden van Australië, branden al tienduizenden jaren op een speciale manier hun land af om het te beheersen en te verjongen. Dat doen ze door alleen het kreupelhout langzaam te verbranden. Het proces wordt ook wel koel branden genoemd. Door deze manier voorkomen de bewoners dat tijdens de warme en droge maanden van het jaar geen grote destructieve branden uitbreken, zoals die afgelopen jaren plaats hebben gevonden in andere delen van Australië. Tegelijk maken de Nawarddeken gebruik van moderne technieken als luchtverbranding, waardoor de uitstoot CO2 aanzienlijk is gereduceerd. Abbott die zelf in het gebied heeft gewoond vertelt het verhaal op een aantrekkelijke manier met duidelijke kennis van zaken en betrokkenheid.
Het verhaal van Abbott laat ook een lichtpunt zien. We kunnen van elkaar leren en zo samen de wereld beter, of in elk geval minder slecht, maken. Maar daarvoor moeten we wel onze geschiedenis onder ogen durven komen. Dan kunnen we vooruit. Voor mij hint de regenboog in de World Press Photo of the Year van Amber Bracken daar wel naar, een stille hoop dat we leren van het verleden.
De winnende foto’s zijn gekozen uit 64823 foto’s die door 4066 fotografen zijn ingestuurd. Dit jaar is gekozen voor een andere opzet dan voorgaande jaren. In plaats van een indeling op basis van een categorie, zoals portret, hard nieuws, documentair etc, is gekozen voor een indeling op regio: Afrika, Azië, Europa, Noord- en Midden-Amerika, Zuid-Amerika, Zuidoost-Azië en Oceanië. Uit iedere regio werden winnaars aangewezen in Single, Stories, Long-Term Projects en Open Format. Met deze opzet wil de World Press Photo de representatie van normaal onderbelichte regio’s verbeteren. Daarin lijkt de World Press Photo geslaagd, met minder voor de hand liggende winnaars.
