Vaak wordt World Press Photo geassocieerd met ellende. Dat is lang niet altijd juist. Toch kun je na het bekijken van de nominaties van dit jaar je niet onttrekken aan alle narigheid die er is in de wereld. De wereld lijkt aardig verrot als je even snel kijkt. Gelukkig zijn er zoals altijd ook weer lichtpunten.
© Nicolò Filippo Rosso
Eigenlijk heb je de World Press Photo niet nodig om te zien dat het niet zo goed gaat in de wereld. Althans, voor de meesten niet. Oorlogen en conflicten zijn nog steeds aan de orde van de dag, het klimaat verandert door de mens met alle gevolgen van dien en mensen lijken steeds minder begrip voor elkaar te hebben met rechts-extremisme dat steeds verder toeneemt. Waar moet het naar toe? Binnen alle beperkingen houdt World Press Photo ook ons dit jaar weer een aardige spiegel voor.
Om met het rechts-extremisme maar te beginnen, de foto van Mark Peterson van extremisten die de verjaardag van Adolf Hitler vieren is heftig. Het laat genadeloos zien hoe het gedachtegoed steeds gewoner lijkt te worden. Dat is beangstigend. Net als de foto die in dezelfde categorie Contemporary Issues is genomineerd van Nikita Teryoshin over de wapenhandel. Geweld is normaal, dat zou niet zo moeten zijn. Sterk is dat de jury de foto van Teryoshin ook heeft genomineerd voor de hoofdprijs World Press Photo Of The Year.
© Nikita Teryoshin
Bij die nominaties is de foto van Teryoshin wel een beetje een vreemde eend in de bijt. Vooral vanwege de afwijkende compositie en beeldtaal. De andere genomineerden zijn meer klassieke beelden. Zo doet de foto van Tomek Kaczor over het meisje met het Resignation Syndrome door de handen heel erg denken aan de winnende foto van Erik Refner. Het verhaal is wel heel anders. Kaczor laat op indringende wijze zien wat de gevolgen van een traumatische ervaring door migratie. En migratie is nog altijd een groot probleem in de wereld. Zowel de foto van Teryoshin als Kaczor laten het verborgen verhaal zien, waar de andere genomineerden voor de hoofdprijs veel meer over de gebeurtenis of het directe gevolg daarvan gaan. Sterke foto’s, dat zeker.
© Alejandro Prieto
De grootste gebeurtenissen, of degene die het meest in het nieuws zijn geweest, komen voorbij. De grote branden in Australië, de vliegtuigramp in Ethiopië, de demonstraties in Hong Kong en de exodus in Venezuela, ze zitten er allemaal tussen. De val het laatste IS-bolwerk zelfs meerdere malen. Trump, hoewel zeer prominent in de media, ontbreekt daarentegen. Hoewel, in de categorie natuur is de Mexicaanse fotograaf Alejandro Prieto wel genomineerd met een foto waarbij Trump’s muur een hoofdrol speelt. Die blokkeert namelijk de doorgang van de roadrunner. In de tekenfilm zou het geen barrière zijn, in het echt helaas wel. Het is een duidelijk voorbeeld van hoe het ingrijpen van de mens invloed heeft op de leefomgeving. Vaak niet ten goede, zoals te zien is bij onder andere de serie van Brent Stirton over de Pangolins. Soms lijkt de mens wel de goedzak. De Belg Alain Schroeder maakte een aandoenlijke serie over het redden van Orang Oetans bijvoorbeeld. Een onderwerp dat wel vaker bij World Press Photo heeft gewonnen. Opvallend bovendien dat Schroeder met de Orang Oetans eveneens bij de enkelbeelden is genomineerd. Hoewel de mens de goeddoener lijkt, is hij natuurlijk vooral de schuldige dat de diersoort gered moet worden. Nee, zo mooi is het allemaal niet.
© Sabiha Çimen
Toch is niet alles even zwartgallig. De genomineerden bij de categorie Sport zijn stuk voor stuk positieve verhalen. Opvallend genoeg zijn het, met uitzondering van de feestvierende supporters van Liverpool, allemaal verhalen van kleinere evenementen. Die vaak interessanter zijn dan de grote wedstrijden. Het persoonlijke zie je ook weer terug bij de Long Term Projects. Daar zijn weer drie goede series genomineerd. Zoals die over koranschool voor vrouwen, gemaakt door Sabiha Çimen. De fotografe heeft zelf op zo’n school gezeten en weet een heel ander beeld te maken dan we normaliter zien. Interessant is de serie van Romain Laurendau die jongeren in Algerije volgde. De serie is eveneens genomineerd voor Story Of The Year.
© Adam Ferguson / The New York Times Magazine
Echt heel vrolijk word je niet van de onderwerpen die genomineerd zijn bij World Press Photo. Bloedende foto’s ontbreken weliswaar, direct zichtbaar geweld is zelfs opvallend weinig zichtbaar. Het maakt veel beelden niet minder hartverscheurend. Geregeld kijk je hoofdschuddend naar de foto’s. Onbegrijpelijk hoe mensen met elkaar en de omgeving omgaan. Totaal bizar is bijvoorbeeld de serie over het houden van tijgers. De mens is een rare diersoort. De World Press Photo laat dat goed zien met veel sterke beelden en series die vaak meer laten zien dan een gebeurtenis alleen. Het is daarbij opvallend dat de beeldtaal vaak nog wel klassiek is, maar de inhoud een minder stereotype westerse blik heeft.
