Plein 15 augustus Wageningen, 15-08-2011 11:26
Raoul Kramer (1978) is een derde generatie Indo en zoals zoveel Indo’s knaagt op een gegeven moment het verleden. Bij Raoul kwam dat toen hij fotografeerde op de Westelijke Jordaanoever. Hij had genoeg van het vellen van oordelen over een conflict ver weg en vroeg zich af hoe hij het woord ‘close’ in de beroemde uitspraak van Robert Capa moest interpreteren. Op zoek naar een conflict dat zijn leven beïnvloedde en dat dicht bij zichzelf lag, kwam hij uit bij de Birma-Siam spoorlijn. De beruchte spoorlijn waar zijn opa aan gewerkt had en waarover een nog jonge Raoul verhalen hoorde. Het werd tijd om die sporen op te zoeken.
(meer…)
Eind vorig jaar verscheen het boek ‘Indonesiers in Holland’ met foto’s van Leonard Freed. Freed fotografeerde in de periode 1958-1962 de Indo’s en Molukkers die Indonesië moesten verlaten. Het is een bijzondere serie foto’s over een bewogen tijd. Vaak wordt beweerd dat de stroom immigranten uit het voormalig Nederlands-Indië een toonbeeld is van perfecte integratie. Ook Freed zag vooral iets positiefs, hij meende dat er een nieuw ras Nederlanders zonder raciale gevoelens zal opgroeien. De waarheid bleek weerbarstiger. Zowel over de integratie als over een Nederland zonder raciale gevoelens (ook ten tijde van de vluchtelingenstroom) kun je vragen stellen. Dan hebben we het nog niet over de ontvangst van de Indo’s en Molukkers, door Freed ongelukkig op één hoop gegooid, in Nederland.
(meer…)
Als ik aan mijn Indische oma denk, zie ik altijd een mooie lieve vrouw voor mij. Een krachtige vrouw ook, dat voelde ik als kind al. Pas later ben ik wat meer gaan beseffen wat zij allemaal heeft meegemaakt en doorstaan. Niet dat daar veel over gepraat werd, maar via via kom je zo steeds meer te weten. En ik ontdek steeds meer, ook al is mijn omaatje al jaren geleden overleden. Ik moet ook steeds aan mijn oma denken als ik de foto zie van Wainem, gemaakt door Jan Banning. Ik realiseer mij dan ook steeds dat er iets verschrikkelijks is gebeurd. Niet dat beide krachtige vrouwen hetzelfde hebben meegemaakt. Voor zover ik weet is mijn oma geen “troostmeisje” geweest, Wainem wel. Maar in het portret van Wainem zie ik wel eenzelfde kracht als van mijn oma, met ogen die meer vertellen dan je lief is. Een verschrikkelijk verhaal. Een verhaal dat wel verteld moet worden en dat dankzij Jan Banning nu eindelijk gebeurt.
(meer…)
Vanmiddag opent de expositie ‘Troostmeisjes’ van Jan Banning in de Kunsthal in Rotterdam. Jan Banning fotografeerde Indonesische vrouwen die tijdens de Tweede Wereldoorlog als meisjes door de Japanse bezetters van het toenmalig Nederlands-Indië tot prostitutie zijn gedwongen. De meisjes kregen de eufemistische naam ’troostmeisjes’. Niet alleen Indonesische vrouwen werden tot prostitutie gedwongen, ook Nederlandse vrouwen en vrouwen uit China, Korea, de Filipijnen en Nederlands-Indië. Hoeveel vrouwen zijn misbruikt is onbekend, maar het zijn er veel. Zij hebben ook veel strijd moeten leveren voor erkenning. In 2007 voerden enkele ’troostmeisjes’ nog actie op het Plein in Den Haag.
(meer…)