Muisstil is het bij de lezing van Christopher Anderson tijdens de Joop Swart Masterclass. Logisch, want wat Anderson vertelt en laat zien is adembenemend mooi. Uiteraard vertelt hij over de serie waarmee hij bekend is geworden. Het verhaal van David die van Haïti met een boot naar Miami probeert te komen. Anderson gaat mee met de boot en dat kost bijna zijn leven, want de boot zinkt. Op een van de foto’s zie je de angstige blik van David, het moment dat ze beseffen dat de boot gaat zinken. Het is ook het moment dat Anderson pas begint te fotograferen. Voor Anderson is het een belangrijk moment, want hij begint beter te begrijpen waarom hij fotografeert. Niet om iets uit te leggen aan anderen, maar om het aan zichzelf uit te leggen. Het objectief gebruikt hij om subjectief te zijn, zo zegt hij.
De Magnum-fotograaf komt in meer situaties die hem aan het denken zetten over zijn werk. Tijdens een burnout ontdekt hij de Holga, ruim voor de tijd dat het een rage wordt. Omdat je met die camera geen enkele controle hebt, is iedere foto die hij daarmee maakt een pure reactie op wat hij ziet. Fotograferen doe je met het hart, niet zozeer met het hoofd ontdekt hij. Zijn foto’s moeten niet laten zien wat er gebeurt, maar wat hij voelt bij wat er gebeurt. Anderson vertelt open over zijn ontwikkeling, zowel als fotograaf als persoonlijk. Van een fotograaf die de hele wereld rondreist, is hij veranderd in een fotograaf die ook dichtbij huis zijn onderwerpen vindt en daarmee uit de voeten kan.
Fotografie is volgens hem net als oogsten: je zaait, het groeit en dan oogst je. Alles wat hij tot dan toe heeft gemaakt is voor hem dan ook een voorbereiding geweest op zijn serie over zijn zoon. Een serie die mijn bijzondere belangstelling heeft, net als ik is hij drie jaar geleden vader geworden. En ook bij hem is er iets ingrijpend bij de geboorte; zijn vader blijkt kanker te hebben en zo wordt het een serie over leven en dood. Niet dat hij heel bewust is gaan fotograferen voor een serie. Hij maakt gewoon foto’s, iedere ouder maakt immers foto’s van zijn kind. De serie die hij laat zien is buitengewoon mooi. Het is zeer intiem, persoonlijk en ook nog eens gewoon goed gefotografeerd. Ik ben er stil van. Zonder mezelf tekort te willen doen zie ik toch een duidelijk verschil. Tegelijk is het een stimulans om door te gaan. Verder met persoonlijk werk maken, waar emotie een belangrijke rol speelt. Want dat is volgens Anderson erg belangrijk.
Niet dat Anderson met alles wat hij fotografeert een emotionele band heeft. De huur moet ook gewoon betaald worden, legt hij uit. Dus maakt hij veel commercieel werk, zonder dat hij zich daarmee emotioneel verbonden voelt. Het is een heldere boodschap voor de jonge (en oudere) fotografen in de zaal. Sowieso weet Anderson in de weinige woorden die hij spreekt veel te zeggen. De foto’s onderstrepen het verhaal. Het is een en al inspiratie en motivatie. Daarvoor volg je een masterclass en Christopher Anderson is een erg goede meester. Bijzonder om zo’n avond mee te mogen maken.
Binnenkort is de lezing ook online te zien bij de World Press Photo. Ik zal hier terzijnertijd de link plaatsen en het uiteraard ook op Twitter en Facebook melden.
[Update 14-11-2011]
De lezing is nu in twee delen te zien:
