Het leek een rustig jaar bij de Zilveren Camera, althans wat betreft ‘schandalen’. Maar door een opmerking van Robert Goddyn bij Villamedia is er toch voer voor discussie. De jury roemt de symmetrie in de winnende foto. En inderdaad, dat ziet er goed uit. Goddyn wijst echter op het feit dat de foto een uitsnede is. Op de site van Hollandse Hoogte zie je inderdaad twee staande foto’s naast elkaar staan, een met en een zonder bewaker. Diezelfde foto is ook in een liggende variant op de site, de staande foto’s lijken dus een uitsnede van de liggende foto. Die zelf ook weer een uitsnede is, want de verhouding is niet 3:2, wat gebruikelijk is bij digitale spiegelreflexcamera’s. Nu is dat op zich helemaal niet zo erg, een uitsnede maken hoort bij de gereedschappen die een fotograaf tot zijn beschikking heeft. Alleen de puristen vinden dat je niets mag wijzigen in je kadrering.
Ik wil ook helemaal niet de foto van Evert-Jan Daniels in diskrediet brengen. Hij heeft eerlijk gewonnen. Wat ik wel interessant vind is de vraag hoe ver je mag gaan met het maken van een uitsnede? Zeker met de digitale camera’s met een hoge resolutie (zoals een EOS-1Ds Mark III of een D3X), kun je een flinke uitsnede maken en toch nog genoeg pixels overhouden voor een goede drukkwaliteit. Dat maakt het makkelijk om wat ruimer te kaderen en achteraf de gewenste compositie te bepalen.
Maar in hoeverre fotografeer je dan nog? Dat bedoel ik dan niet in de letterlijke zin. Als je slechts 25% van je foto gebruik bijvoorbeeld, had je dan niet een ander objectief kunnen gebruiken? Of een ander standpunt? Het zijn toch keuzes die je een goede fotograaf ter plekke moet maken lijkt mij. Het doet mij denken aan de foto van Stepan Rudik die door de World Press Photo is gediskwalificeerd. Vanwege een weggehaalde voet weliswaar. Maar het meest schokkend vond ik eigenlijk de heftige bewerking en de flinke uitsnede. De fotograaf maakte van een nietszeggend plaatje een hele andere foto. De vergelijking gaat natuurlijk niet gelijk op, want Daniels heeft zich beperkt tot het maken van meerdere uitsnedes.
Capa riep “if you’re pictures aren’t good enough, you aren’t close enough” en daar zit wat in. De compositie verbeteren door iets uit te kaderen, daar is niets mis mee. Je overschot aan pixels gebruiken om wel “close enough” te zijn, lijkt mij een zwaktebod.
Vraag is dus: wie heeft er gesneden? De fotograaf, de redacteur? De vormgever? Discussie over de winnende foto is nu vrijwel onmogelijk zonder te weten wie de speler(s) zijn in het pad van camera tot publicatie
Bij Van Rudik was het toch echt meer dan alleen een voet nl iets van 7/8ste deel…
mijn reactie toenertijd:
https://basdemeijer.nl/afdruk/stepan-rudik-geeft-antwoord/#comment-12
@Jan-Evert: in dit geval heeft de foto zelf ingestuurd, dus heeft jij ook de uitsnede gemaakt lijkt me. Het is zeker interessant om het pad van camera tot publicatie te bespreken. Lang niet altijd heeft de fotograaf invloed op het eindprodukt.
@Jos: die voet is inderdaad maar een deel van de manipulatie. In mijn verwijzing schrijf ik ook dat ik vooral onder de indruk ben van de andere bewerkingen (incluis de heftige uitsnede).
De foto heet zelfs “daniels crop”. dus geen twijfel mogelijk
@johan: dat het uitsnede is, is evident. Maar dat is op zich niet het probleem vind ik. Zoals ik schrijf is een uitsnede maken een gereedschap voor je foto. Mijn vraag is echter hoever ga je als fotograaf? Wanneer besluit je dichterbij te gaan of een krappere beeldhoek te gebruiken en wanneer zeg je ‘ik fotografeer wel en dan maak naderhand wel een mooie compositie’? Het zijn ook vragen die mezelf bezighouden, wat zijn mijn grenzen?
Ik denk dat elke fotograaf zijn eigen grenzen stelt als het gaat om wat wel of niet kan.
Door technische vooruitgang wordt het echter steeds makkelijker om achteraf te bepalen wat fotografen vroeger ter plekke moesten doen.
Denk aan the flexibiliteit van een RAW bestand, enorme resoluties en hogere opnamefrequenties.In mijn ogen is daar niks mis mee, en resulteert het in veel gevallen in betere beelden.
Ik kan me voorstellen dat veel fotografen die er driekwart carrière op hebben zitten dit zien als een vorm van concurrentievervalsing, maar hoezeer ik het “klassieke” ambacht van fotograferen ook respecteer en waardeer, het blijft een vorm van fetisjisme die voor mij volledig in dienst staat van de creatie van het beeld.
Fotograferen wordt naar mijn idee niet makkelijker door de technologie, alleen maar toegankelijker. Dit betekent dat er steeds minder plek is voor de technische fotograaf met weinig artistieke inbreng en steeds meer voor creatieve geesten die ongehinderd door technische obstakels hun verhaal op eigen wijze willen vertellen.
Persoonlijk leg ik die grenzen nog wat strakker dan waar ik anderen op beoordeel, omdat ik voel dat het opleggen van beperkingen in veel gevallen kan leiden tot betere beheersing van het medium en uiteindelijk een dichtere benadering van mijn essentie als fotograaf.
Vooropgesteld dat Daniels met zijn foto een goeie winnaar is. De foto straalt heel erg goed de “geest” van het huidige kabinet uit, althans wat dat kabinet graag uit WIL stralen, daadkracht, frisse jongens en er tegenaan.
De drie hebben ook ieder hun eigen uitdrukking en die komt overeen met hun rol in de onderhandelingen. Dat is sterk in deze foto. Compositorisch ook sterk, alleen een beetje jammer van die twee stukken hoofd op de achtergrond.
Croppen is vrij normaal vandaag de dag. Vroeger eigenlijk ook al, maar toen stelde de techniek zijn beperkingen. Ik zou echter niet croppen als ik de essentie van het beeld aantast. dat is volgens mij hier niet gebeurd. Een weinig charmante noodgreep is het formaat veranderen (staand-liggend).
Wat ik me eigenlijk afvraag. Er stonden een heleboel fotografen op dat moment, naar ik aanneem. Hebben daarvan niet een heleboel haast dezelfde foto? Of misschien zelfs een betere, bv zonder hoofden op de achtergrond?
Misschien ook zonder croppen omdat ze verder ingezoomd hadden?
Nogmaals, Daniels verdient de prijs want hij heeft de kwaliteit van zijn beeld gezien terwijl anderen hun beeld niet hebben ingestuurd.
Vraag: in hoeverre zou het unieke van een foto een criterium moeten zijn voor de jury. Ik bedoel dat het een beeld is dat niemand anders heeft omdat de fotograaf als enige op die plek was, of net de alternatieve standplaats of anders een heel eigen invalshoek had gekozen?
Ook de foto van twee jaar gelden, van Robert Vos, was heftig aangesneden.
Ik vind dat er wel een verschil is tussen de uitsnede die je maakt tijdens het fotograferen, en wat je later weghaalt. Dat verschil ligt een beetje in het ambachtelijke gevoel, het voelt beter wanneer je niet achteraf de helft of meer van je opname hoeft weg te gooien.
Spannender vind ik eigenlijk de vraag of die foto er nu beter van geworden is, zo zonder die lakeien er bij. Zelf zie ik liever wat meer omgeving, wat meer interactie tussen mensen dan deze drie zonder omgeving.
PS: de twee koppen erachter in Photoshop retoucheren mag dan weer niet natuurlijk, we houden het wel bij keurige rechthoekige aanpassingen.
Wat een moralistisch gezeik over croppen. Croppen is in de persfotografie zo oud als de weg naar Rome.Een enkeling daargelaten die alleen in de jungle op reportage is op zoek naar de doodgewaande, levensgevaarlijke jungle aap.Of in een Roemeens tehuis voor misbruikte kinderen. Als je dán gaat croppen in je beeld ( je hebt net 40 portretten gemaakt van een vastgeklonken jongen aan een bed) vind ik je een mislukte kunstenaar.
Maar in het heetst van de strijd, politiek, rellen, sport, heb je het niet altijd voor het uitzoeken. Je werkt met twee of drie camera’s om je nek en da plotseling gebeurt het, in een paar seconden, naast nog 20 andere fotografen en camera mensen.Knappe kunstenaar die dan de beste foto maakt met een Leica M3 en een 35 mm lens erop. Het kan natuurlijk altijd, maar van de winnaars van de laatste 20 jaar zou ik graag het voorbeeld toegezonden krijgen.
Terechte winnaar of niet , dit was de keuze van de jury, deal with it.