Fotografie is een prachtig medium. Een moment wordt vastgelegd. Een fractie van een seconde vaak. De werkelijkheid van dat moment. Een werkelijkheid die is vastgelegd door iemand met zijn gedachte en gevoelens. Als kijker heb je weer je eigen gedachtes en gevoelens en de werkelijkheid die de fotograaf vast heeft gelegd kunnen voor de kijker weer een andere werkelijkheid zijn. Of in ieder geval een ander verhaal vertelt. Zelfs als de fotograaf zowel de maker als de kijker is. Dat besefte ik gisteren na het zien van een foto die ik notabene zelf had gemaakt die dag.
Zoals iedere vader maak ik foto’s van mijn gezin en familie. Wellicht wat meer en meer journalistiek dan de gemiddelde vader, in wezen wijkt het niet veel af van de gewone familiefoto’s. Belangrijke documenten. Is het niet voor nu, dan wel voor later. Herinneringen aan je jeugd, aan mooie en minder mooie momenten. Herinneringen die je doen beseffen wat en wie je gevormd heeft, die je laten zien wie je bent.
Juist de dagelijkse dingen, die er niet toe doen lijken, vertellen veel. Meer dan het afwijkende fotografeer ik liever het gewone. Dat is al interessant genoeg. Dus fotografeerde ik gisteren ook toen ik met mijn gezin op bezoek was bij mijn ouders. Zonder vooropgezet plan, gewoon vastleggen wat er gebeurt. Omdat ik even geniet van hoe mijn moeder geniet van hoe mijn zoontje met autootjes speelt. Mijn oude auto’s waar ik als kind zo zoet mee kon zijn. Heerlijk om te zien dat mijn speelgoed nu door de volgende generatie wordt gebruikt. Een alledaags plaatje, niets meer en niets minder. Dacht ik.
Tot ik de foto’s ging afwerken in ik opeens veel meer in de foto zag dan toen ik op de ontspanknop drukte. Tot tranen toe zag ik een heel verhaal in de foto. Niet de werkelijkheid die ik gewoon vastlegde op dat moment, maar een heel levensverhaal. Wat precies doet er verder niet toe, iedereen moet vooral zijn eigen verhaal maken, ik besefte wel ineens weer wat een foto kan losmaken. Helemaal niet bewust gemaakt als een emotionele foto is het het wel geworden.
Hoewel je de vraag kunt stellen hoe onbewust het eigenlijk is. Want zoals ik leerde tijdens de Noorderlicht Masterclass is niets wat je in beeld brengt geheel toevallig. Daarvoor ben ik te geoefend. Kleine dingen die ik misschien niet bewust zag tijdens het fotograferen heb ik onbewust wel degelijk gezien en in beeld gezet. Omdat het te maken heeft met wie ik ben, wat ik heb meegemaakt en hoe ik nu denk.
Soms wordt wel eens gezegd dat iedere foto een zelfportret is. Daar ben ik het niet helemaal mee eens, er zit wel een kern van waarheid in. En dat is precies waarom ik zo graag fotografeer. In mijn eigen werk zit altijd iets van mezelf. Van wat ik belangrijk vind om te laten zien, hoe ik me voel en hoe ik naar de wereld kijk. Dat gaat niet bewust, het is gewoon zo. En dat lukt mij het beste als ik niet de toeschouwer ben, maar juist deel uitmaak van de situatie. Juist als het persoonlijk wordt, ben ik op mijn best. Dan worden de foto’s interessant.
Dat heb ik ook als in naar andermans werk kijk. Persoonlijk werk, en dat is niet per se de privé-situatie van de fotograaf, raakt mij. Omdat het mij veel vertelt. Omdat ik een eigen verhaal kan maken. Met alles wat ik heb gezien en meegemaakt. Dat iemand anders een ander verhaal heeft, is alleen maar goed. Het is juist de kracht van fotografie. Niet alleen laten zien wat er op de foto staat, maar je ook laten confronteren met wie jíj bent. En soms verrast de fotograaf zichzelf door meer te zien in de foto die hijzelf heeft gemaakt. De maker wordt de kijker, fotografie kan dat.
Even een Traan gelaten omdat je Foto voor mij zo goed last zien dat Ik mijn moeder nooit een kleeinkind heb gegeven.