In de Tweede Kamer is een motie aangenomen waarin opgeroepen te verbieden dat agenten herkenbaar in beeld worden gebracht. Alleen de Groep Kuzu/Öztürk stemde tegen. De motie, geïnitieerd door oud-politieagent Ahmed Marcouch, is vooral het gevolg van de zogenaamde treitervlogs, korte films waarin mensen op een vervelende manier uitgedaagd worden. Vaak zijn agenten de klos en zij ondervinden daar last van in het privé-leven. Dat daar wat aan gedaan wordt is een goede zaak. De motie schiet echter het doel voorbij en zorgt voor een onwerkbare en onwenselijke situatie. Het is bovendien onnodig.
Momenteel is het zo dat iedereen die zich in het publieke domein begeeft gefotografeerd en/of gefilmd mag worden. Voor agenten is dat niet anders. Sterker, zij moeten zich meer laten weggevallen omdat het vastleggen van de agenten in actie ook een controlerende functie heeft. Wel kan een agent net zoals ieder ander vragen om de beelden niet te publiceren omdat het privébelang groter is dan de nieuwswaarde of vrijheid van meningsuiting. Welk belang echt zwaarder weegt is afhankelijk van de situatie en kan vaak achteraf pas goed bepaald worden. De context van de publicatie speelt daar een belangrijke rol in. Verder kan een agent het maken van opnames verbieden als zijn werk door die opnames gehinderd wordt.
Dat agenten in problemen komen door de treitervloggers is onvoldoende reden de wetgeving nog strenger te maken. De politie heeft immers genoeg mogelijkheden op te treden tegen de opnames. Dat zij daar (te) weinig gebruik van maken kun je niet afschuiven op de fotograaf of filmer. Terecht dus dat de motie ook oproept de politieagenten te trainen over omgaan met visuele media. Eisen dat agenten sowieso niet herkenbaar in beeld mogen gebracht is echt een stap te ver.
Natuurlijk maakt de motie de treitervlogs daarmee strafbaar en wellicht minder interessant om te maken. De treitervlogs zijn slechts een klein deel van de opnames die van politieagenten worden gemaakt. Veel vaker gaat het niet om de politie te kakken te zetten, maar hebben de opnames een controlerende functie. Het is ondoenlijk om een gebeurtenis waar politie bij betrokken is goed in beeld te brengen als de agenten niet herkenbaar mogen zijn. Bovendien als agenten beschermd moeten worden door gezichten onherkenbaar te maken, waarom hoeft dat dan niet bij de gewone burger?
Bij Pauw stelt Marcouch dat ook zonder herkenbare gezichten het politieoptreden kan worden getoond. Maar zoals sportjournalist Nordin Ghouddani in die uitzending terecht stelt is de emotie in het gezicht belangrijk. Die kan context geven aan het handelen van de agenten, wat niet per se negatief hoeft te zijn natuurlijk. Het grote gevaar is bovendien dat de politie te pas en te onpas de wet in gaat zetten om het maken van opnames onmogelijk te maken. Het wordt makkelijker voor de politie om te bepalen wat ze wel en niet willen laten zien. Dat maakt het lastig om het werk van de politie te kunnen controleren, een onwenselijke situatie.
Het argument dat een agent niet kiest om een publiek figuur te worden, zoals Marcouch stelt, mag kloppen, het neemt niet weg dat juist vanwege de functie een agent een grotere inbreuk op zijn privacy moet accepteren dan een gewone burger. Dat alles binnen de grenzen en zoals eerdere rechtspraak laat zien kan inderdaad soms geëist worden dat de agent alsnog onherkenbaar gemaakt moet worden. Maar nooit bij voorbaat. De wetgeving is al in orde, het probleem zit bij het handhaven en de opleiding. Daar had de motie over moeten gaan.
Wat een ontzettend slecht stukje. Dus omdat je bij de politie werkt moet je treitervloggers maar gewoon hun gang laten gaan en je herkenbaar in beeld zetten. Wat een arrogante instelling van een fotograaf die altijd onherkenbaar is.
Nee Peter, je leest het verkeerd. De treitervlogger aanpakken lijkt me prima. Daar zijn al mogelijkheden toe, namelijk het persoonlijk belang dat in dat geval zwaarder weegt dan de vrijheid van meningsuiting danwel de nieuwswaarde. Dat middel mag de politie veel vaker gebruiken wat mij betreft. Maar bij voorbaat gezichten onherkenbaar maken gaat echt te ver. Het merendeel van de films/foto’s waar politie op te zien is schaadt de agent echt niet.
Uitstekend stuk, Bas. Helemaal mee eens. Dit is helaas een goed voorbeeld van een overheid die met wetgeving probeert een relatief klein probleem aan te pakken en daarbij een groter probleem creëert.
Uitstekend stuk en geeft goed weer hoe het hoort te zijn … Een ding zou ik wel hebben aangescherpt, is het ding dat politiemensen er niet voor zouden kiezen een publiek figuur te zijn … Het feit dat je een door de belastingbetaler betaald uniform aantrekt, met bijbehorende machtsmiddelen, maakt voor mij dat je automatisch een publiek figuur bent … Daarmee bedoel ik niet dat iedereen maar altijd de grenzen hiervan moet opzoeken of overschrijden … Maar een pet betekent voor mij, dat je altijd verantwoording moet afleggen en dingen moet kunnen uitleggen … Als zoon van een gepensioneerd politieagent, weet ik dat dit niet altijd leuk is, om met die pet geconfronteerd te worden op onverwachte momenten … Maar het is wel de consequentie van de keuze die de man/vrouw maakte bij het opzetten van die pet …